Stralend gezond? Van wifi tot hoogspanning.

Kijk even om je heen: een laptop, een smartphone, slimme apparaten (van koelkasten tot luidsprekers), je magnetron, televisie en allerlei andere toestellen. En dan hebben we het nog niet eens over je wifinetwerk en de alomtegenwoordige 5G. Straling is echt overal. Is dat eigenlijk allemaal gezond en moet je je zorgen maken? En: bestaan er producten die bijdragen tot een betere bescherming? In dit artikel duiken we in de types straling, de wetenschap en geven we tips mee om beter om te gaan met straling.

Ioniserende en niet-ioniserende straling

Het woord “straling” dekt een hele brede lading. Zo zijn er verschillende soorten, die we ruwweg in twee grote categorieën kunnen indelen: ioniserende en niet-ioniserende straling. We zetten de verschillen even op een rij.

Ioniserende straling

Voorbeelden van ioniserende straling zijn bijvoorbeeld röntgen- en gammastraling. Denk maar aan medische beeldvorming (CT-scans bijvoorbeeld), radioactieve stoffen (kernenergie), maar ook zware elementen (radon in je woning) of zelfs echte aardstraling. Zoals de naam al aangeeft, kan die straling ionen vormen in weefsel. De straling is krachtig genoeg om de atomen in levende organismen aan te tasten en zo zelfs het genetisch materiaal te beschadigen. Met schadelijke gevolgen.

Wat zegt de wetenschap over ioniserende straling? In een notendop: opletten geblazen! De consensus is namelijk: hoe hoger de dosis, hoe schadelijker. Grotere en langere blootstelling aan ioniserende straling is erg gevaarlijk. De Amerikaanse EPA schrijft: “Studies show that radiation exposure increases the chance of getting cancer, and the risk increases as the dose increases.” Recente studies tonen ook een link aan tussen hematologische kanker (onder meer leukemie) en de blootstelling aan lage doses ioniserende straling. Ook de WHO bevestigt dat zelfs “‘lage doses van ioniserende straling de risico’s van langetermijneffecten zoals kanker kunnen verhogen.”

ALARA: zo weinig straling als redelijkerwijs mogelijk

In de medische wereld bestaat een belangrijk principe voor het omgaan met ioniserende straling: ALARA. Dat staat voor As Low As Reasonably Achievable, zo laag als redelijkerwijs haalbaar. Het betekent dat artsen straling gebruiken wanneer het nodig is, nooit méér dan nodig, en altijd zoeken naar manieren om blootstelling te beperken. Het principe wordt vooral toegepast bij ioniserende straling zoals röntgenfoto’s en CT-scans. Het doel is helder: maximaal medisch voordeel, minimale dosis. Voor jou als patiënt betekent het: krijg je een scan, dan is dat omdat het écht nuttig is. De toestellen en instellingen zijn afgestemd op de laagste veilige dosis en een herhaalonderzoek gebeurt alleen wanneer nodig.

Kort gezegd: beschermen waar het moet, bewust kiezen waar het kan.

Niet-ioniserende straling

Wat is niet-ioniserende straling dan? Die vinden we vooral in elektromagnetische velden (EMV). Denk maar aan stroomkabels, smartphones, bluetooth, wifi en meer. Of hoogspanningslijnen, waar zeker in Vlaanderen al heel wat rond te doen is geweest. Kijk maar naar het Ventilus-dossier. Die niet-ioniserende straling heeft onvoldoende energie om atomen los te maken. Dat betekent dat blootstelling aan niet-ioniserende straling dus minder schadelijk is dan ioniserende. Maar daarmee is de kous niet af. Er is namelijk heel wat discussie over de effecten van langere blootstelling aan niet-ioniserende straling.

Zo legt het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uit dat er heel wat mogelijke effecten zijn op langere termijn bij blootstelling aan magneetvelden. Volgens RIVM gaat het onder meer over leukemie, hersentumoren en andere neurodegeneratieve ziekten. Met name kinderen zouden erg gevoelig kunnen zijn voor de blootstelling, zeker bij hoogspanningslijnen.

In 2011 publiceerde het WHO een advies dat elektromagnetische velden van mobiele telefoons en andere bronnen ‘mogelijk kankerverwekkend voor mensen’ zijn. Ze adviseerde het grote publiek om voorzorgsmaatregelen te nemen om de blootstelling te verminderen, zoals onder meer: handsfree-toestellen gebruiken of berichten te sturen in plaats van te bellen.

Onder niet-ioniserende straling valt trouwens een brede waaier: van infrarood en radiofrequentie tot en met UV. Omdat elk type straling anders is, is het lastig om echt één globale lijn te trekken. Of één helder en sluitend advies. In elk geval tonen studies aan dat voorzichtigheid aangewezen is. Met name bij kinderen. Zeker omdat er steeds meer straling rondom ons komt: het aantal technologieën (radiofrequentie, bluetooth, UWB), het aantal slimme toestellen én de intensiteit ervan nemen alleen maar toe.

Samengevat: ioniserende straling kan atomen aantasten en DNA beschadigen. Enkel zeer lage en korte blootstelling is wenselijk. Niet-ioniserende straling heeft geen impact op atomair niveau, maar de gevolgen van langdurige blootstelling zijn onduidelijk, waarbij voorzichtigheid geboden is.

Hoe kan je je wapenen tegen stralingsgevaar?

Straling is er dus, of we het nu willen of niet. Maar wat kunnen we er zelf dan aan doen? Hoe nemen we voorzorgen om ons te wapenen? We lijsten enkele adviezen op.

• Zorg voor afstand. Stroomkabels, routers en andere apparaten hou je best ver van je weg. Die smartphone op je nachtkastje? Geen goed idee!
• Beperk de duur van de blootstelling. Als er toch heel wat apparatuur met straling in de buurt is, zorg dan dat je niet continu aan de bron zit. Kampeer bijvoorbeeld met je laptop niet vlak naast je router. 
• Denk aan de indeling van je werkplek of woning. Zorg dat ruimtes met straling strikt gescheiden zijn van ruimtes waar je werkt of leeft.
• Bescherm jezelf. Wil je nog extra zekerheid? Dan kan je overwegen om producten aan te schaffen die de gevolgen van elektromagnetische velden proberen in te perken.

Hoe kies je een product dat elektromagnetische straling aanpakt?

Als je straling in je woning of werkplek wil aanpakken, kunnen gerichte antistralingsproducten mogelijk een positieve invloed hebben. Preventie is beter dan genezing. Maar niet alle producten zijn geschikt om de effecten van elektromagnetische velden aan te pakken. We zetten enkele vuistregels op een rij om je te helpen bij je beslissing.

• Kijk naar specifieke producten. Er zijn verschillen in stralingsniveaus en frequenties, afhankelijk van het type toestel. Een televisie of een router stuurt andere straling uit, bijvoorbeeld. Dus dat vraagt om een verschillend product. Eén zaligmakend product dat tegen alle types straling beschermt, is een utopie.

• Zorg dat er een onderbouwing is. Kies producten die onderworpen zijn aan testen en waar een certificaat voor beschikbaar is. Kijk ook naar meet- & testresultaten. Als dat alles ontbreekt: wees dan op je hoede.
• Kies voor een bedrijf met een trackrecord. Een piepklein en schimmig bedrijfje dat een product aanbiedt tegen straling? Doe even je research of dat wel helemaal koosjer is.
• Kies voor Europese, gereglementeerde producten. Een schimmig product van een website uit het Verre Oosten is misschien niet de beste optie. Want de regels en normen die in Europa gelden, zijn helemaal anders dan bijvoorbeeld in Azië.

Kort samengevat:

• Ioniserende straling = schadelijk, dosis beperken (ALARA-principe).

• Niet-ioniserende straling = minder krachtig, maar langdurige blootstelling blijft onzeker.

• Bescherm jezelf door afstand, duur en indeling te optimaliseren.

• Overweeg specifieke antistralingsproducten mét test- en kwaliteitsgarantie.

Bij Causamatics bieden we een selectie van producten aan die inspelen op ­bescherming tegen straling. We raden je aan om deze producten te bekijken en te overleggen met je causopractor om te zien welke bescherming voor jouw situatie relevant is.  Je kan de causopractoren vinden via deze link.  Het zijn gezondheidsprofessionals die zich verdiept hebben in de oorzaken van gezondheidsproblemen en sterk inzetten op de preventieve aanpak ervan.

Twijfel niet om ons te contacteren voor meer informatie.